Áp dụng mã số doanh nghiệp duy nhất, các đơn đăng ký hợp nhất và thiết lập cơ chế trao đổi thông tin về doanh nghiệp là hướng mới của dự thảo Nghị định về đăng ký kinh doanh thay thế Nghị định số 88/2009/NĐ-CP về đăng ký kinh doanh. Ông Nguyễn Văn Trung, Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho biết như vậy.
Thưa ông, cụ thể những cải tiến đang được xem xét là gì?
Các mẫu đơn đăng ký hợp nhất sẽ được sử dụng để đăng ký kinh doanh tại các phòng đăng ký kinh doanh. Đơn đăng ký này sẽ bao gồm các thông tin cần thiết cho việc đăng ký kinh doanh, đăng ký thuế, đăng ký con dấu và thông tin thống kê. Như vậy, người thành lập doanh nghiệp khi đến làm thủ tục đăng ký kinh doanh chỉ cần hoàn thiện một bộ mẫu đơn, thay vì ba mẫu như hiện nay.
Các doanh nghiệp cũng sẽ được cấp mã số doanh nghiệp duy nhất. Mã số này đồng thời là mã số thuế của doanh nghiệp.
Việc xây dựng mã số doanh nghiệp khi đó sẽ tiến hành thế nào, thưa ông?
Hiện tại, đang có 2 phương án được đưa ra. Phương án thứ nhất là cơ quan thuế sinh mã số trên cơ sở nhận được file thông tin từ cơ quan đăng ký kinh doanh. Về cơ bản, đây là phương án đã được Cục Ứng dụng công nghệ thông tin (Tổng cục Thuế) thống nhất.
Phương án hai là đề xuất của các chuyên gia quốc tế về đăng ký kinh doanh. Theo phương án này, cơ quan thuế cung cấp cho cơ quan đăng ký kinh doanh một dải mã số để cấp cho doanh nghiệp. Sau khi cấp mã số cụ thể cho từng doanh nghiệp, cơ quan đăng ký kinh doanh sẽ gửi thông tin đăng ký thuế cho cơ quan thuế. Nếu thực hiện phương án này, việc cấp đăng ký kinh doanh có thể hoàn tất trong vòng 1 - 2 ngày.
Như vậy, hoạt động đăng ký kinh doanh tới đây nhất thiết phải được hỗ trợ bởi cơ chế trao đổi thông tin?
Đúng như vậy. Việc đăng ký kinh doanh một đầu mối sẽ được thiết lập trên nền tảng cơ chế phối hợp một cửa liên thông giữa Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính và Bộ Công an. Trình tự, thủ tục phối hợp giữa các cơ quan cơ quan đăng ký kinh doanh, cơ quan thống kê, cơ quan thuế và cơ quan công an sẽ được quy định cụ thể tại nghị định mới.
Cần nói thêm rằng, việc triển khai một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính về đăng ký kinh doanh, đăng ký thuế và đăng ký con dấu hiện nay đã có những kết quả tích cực. Chính sự thông thoáng trong các thủ tục khiến hoạt động đăng ký kinh doanh trong bổi cảnh khủng hoảng vẫn tăng mạnh.
Tuy nhiên, khi bàn thảo về vấn đề này, đã có nhiều lo ngại về vấn đề kỹ thuật, thưa ông?
Đây là một trong những trở ngại của cơ chế này. Để thực hiện được những cải tiến mang tính căn bản của hoạt động đăng ký kinh doanh, dựa trên nền tảng khung pháp lý mới, những đòi hỏi về điều kiện, đặc điểm cụ thể của hệ thống kỹ thuật, các cơ quan đăng ký này sẽ tiến hành thống nhất những đặc tả kỹ thuật về thông tin để trao đổi.
Ví dụ như quy định về loại file dữ liệu, phương thức truyền dữ liệu và quy định về tên các trường dữ liệu… Như vậy, sẽ buộc phải có những tiêu chuẩn kỹ thuật để các cơ quan liên quan ở cấp Trung ương cũng như 63 tỉnh, thành phố cùng áp dụng.
Sẽ cần một khoản đầu tư không nhỏ để đảm bảo được yếu tố tương thích về kỹ thuật cho hệ thống?
Hiện tại, Chính phủ Nauy và UNIDO đã cam kết tài trợ thực hiện dự án với tổng kinh phí là 8,9 triệu USD. Ngoài hỗ trợ về tư vấn chính sách, các nhà tài trợ sẽ hỗ trợ thiết lập và vận hành cơ sở dữ liệu về đăng ký kinh doanh quốc gia cũng như hệ thống vận hành trên cả nước.